Trong những năm gần đây, nhiều doanh nghiệp Nhật Bản đang tích cực tuyển dụng lao động người nước ngoài do tình trạng thiếu hụt lao động. Tuy nhiên, tai nạn lao động tăng cao đang là một vấn đề nổi cộm trong quá trình lao động người nước ngoài thích ứng với môi trường làm việc tại Nhật Bản.

　Bài viết này sẽ xem xét tình trạng tai nạn lao động liên quan đến lao động người nước ngoài và cũng như các điểm mà doanh nghiệp nên chú ý để hạn chế tai nạn lao động ở mức tối đa.

１．Hiện trạng tai nạn lao động của người lao động nước ngoài

　Theo dữ liệu của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản, số vụ tai nạn lao động liên quan đến người lao động nước ngoài đang có xu hướng gia tăng trong những năm gần đây. Một số nguyên nhân chính được chỉ ra như sau:

❶　Rào cản ngôn ngữ:
Một trong những nguyên nhân là do người lao động chưa hiểu rõ quy trình làm việc và các quy tắc an toàn lao động trước khi bắt đầu công việc. Đặc biệt, thuật ngữ chuyên ngành và những lưu ý có thể khó được truyền đạt chính xác.

➋　Khác biệt về văn hóa:
Nhận thức và thói quen về an toàn lao động khác biệt với nước Nhật có thể khiến cho người lao động nước ngoài xem nhẹ các quy tắc an toàn trong môi trường làm việc tại Nhật Bản.

❸　Môi trường làm việc tiềm ẩn nguy hiểm:
Đặc biệt trong các ngành như xây dựng và sản xuất sẽ xuất hiện nhiều công việc có tính rủi ro cao. Nếu không được đào tạo và hướng dẫn đầy đủ, nguy cơ tai nạn lao động sẽ gia tăng.

（Nguồn: Tài liệu của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản ）

２．Các biện pháp doanh nghiệp cần thực hiện để phòng ngừa tai nạn lao động

　Để tạo ra một môi trường làm việc an toàn và an tâm cho người lao động nước ngoài, doanh nghiệp nên thực hiện những biện pháp sau:

　　❶　Hướng dẫn an toàn lao động một cách dễ hiểu
　　　　◆　Tạo tài liệu hướng dẫn an toàn lao động song ngữ
　　　　　Soạn và phân phát tài liệu hướng dẫn về quy trình làm việc và quy tắc an toàn lao độn bằng ngôn ngữ mà người lao động nước ngoài có thể hiểu được.
　　　　◆　Thực hiện đào tạo an toàn lao động thực tế
　　　　　Bên cạnh việc học lý thuyết, doanh nghiệp cũng nên áp dụng các chương trình đào tạo cho phép người lao động trải nghiệm và học hỏi về các mối nguy hiểm tại nơi làm việc thực tế.

　　➋　Thúc đẩy giao tiếp, trao đổi khi làm việc
　　　　◆　Bố trí phiên dịch viên và nhân viên song ngữ
　　　　　Trong phạm vi có thể, doanh nghiệp nên bố trí phiên dịch viên và nhân viên có thể hỗ trợ người lao động nước ngoài.
　　　　◆　Tổ chức họp định kỳ
　　　　　Nên tạo cơ hội để chia sẻ các vấn đề và ý kiến liên quan đến an toàn lao động, đồng thời tạo môi trường để người lao động nước ngoài dễ dàng bày tỏ ý kiến.

　　❸　Cải thiện môi trường làm việc
　　　　◆　Cung cấp đầy đủ thiết bị bảo hộ
　　　　　Đảm bảo cung cấp đầy đủ các thiết bị bảo hộ như mũ bảo hiểm, găng tay, v.v. và hướng dẫn kỹ càng về cách sử dụng.
　　　　◆　Nêu rõ những nơi nguy hiểm
　　　　　Đặt các biển báo và hình ảnh minh họa bằng nhiều ngôn ngữ tại những nơi nguy hiểm trong khu vực làm việc để cảnh báo trực quan.

（Nguồn: Tài liệu của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản ）

３．Xây dựng văn hóa an toàn để nhân viên nước ngoài phát huy năng lực

　Chìa khóa để phòng chống tai nạn lao động là xây dựng văn hóa an toàn trong toàn doanh nghiệp. Điều này có thể đạt được thông qua những nỗ lực sau:

• • • Chia sẻ ý thức coi trọng về an toàn lao động
      Ban lãnh đạo công ty cần tiên phong trong hành động để tất cả nhân viên đều có ý thức trong công việc: “An toàn là trên hết”.
    • Thu hút sự tham gia của nhân viên nước ngoài:
      Cần khuyến khích nhân viên nước ngoài chủ động tham gia vào ban an toàn hoặc các hoạt động cải thiện, để họ có trách nhiệm hơn với công việc.

（Nguồn: Tài liệu của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản ）

　Để phòng ngừa tai nạn lao động cho lao động người nước ngoài, các doanh nghiệp nên chủ động thực hiện các biện pháp giáo dục về an toàn và cải thiện môi trường làm việc. Bằng cách này, doanh nghiệp có thể tạo ra một môi trường làm việc an toàn, an tâm cho nhân viên người nước ngoài, đồng thời nâng cao năng suất và uy tín của toàn công ty.